Przewodnik Zakupu SUP

SUP, skrót od ‘stand-up paddling’, to jeden z najszybciej rozwijających się sportów wodnych. Jeśli planujesz kupić deskę, to poniżej znajdziesz kilka aspektów, które warto mieć na uwadze. Znajdziesz tu informacje zarówno o twardych deskach SUP, jak i pompowanych.

1. Rodzaje desek SUP

Jak z większością sprzętu sportowego, pierwszą rzeczą, jaką musisz wiedzieć, to przeznaczenie deski - aby móc wybrać najbardziej odpowiedni rodzaj. Istnieje kilka głównych rodzajów desek - surf SUP, allround, flatwater (touring) oraz race SUP. Ponadto, istnieje wiele odmian, jak allround windsurf SUP lub Yoga, która ogólnie ujmując jest szerszą i dłuższą wersją desek allround.

Surf SUP jest zazwyczaj krótsza, węższa na przodzie i tyle i ma mocniejszy rocker (wygięcie na przodzie i tyle deski) w porównaniu do innych desek. Sprawia to, że deska jest bardziej zwrotna, a co za tym idzie, łatwiej surfuje się po falach. Jednakże oznacza to również, że te deski SUP są mniej stabilne i trudniejsze do opanowania na spokojnej wodzie.
Allround są na ogół szersze, dłuższe i grubsze w porównaniu do desek surf SUP. Jak sama nazwa wskazuje, deski te są uniwersalne, pozwalają początkującym odkrywanie różnych aspektów SUPingu. Są stabilne i łatwe w sterowaniu na spokojnej wodzie, lecz również posiadają odpowiedni rocker, by dawać sobie radę na falach. Jeśli szukasz swojej pierwszej deski, to allround jest dobrym wyborem.
Flatwater (znane również jako touring) są przeznaczone do paddlingu na spokojnych wodach, bez fal. Możesz je również używać do paddling na morzu, jeśli warunki są odpowiednie. Ich konstrukcja jest zoptymalizowana, by przyjemnie ślizgać się po wodzie dzięki ostrzejszemu dziobowi i dłuższemu deckowi. Są na tyle szerokie, by początkujący utrzymali na nich równowagę, więc są odpowiednie jako pierwszy zakup, jeśli nie planujesz bawić się na falach.
Race, podobnie jak deski flatwater są jeszcze dłuższe, z ostrym dziobem, lecz węższe, by łatwiej nabierać prędkości. Tego rodzaju deski nie są odpowiednie dla początkujących, gdyż utrzymanie na nich równowagi jest bardzo trudne.

2. Rozmiar deski - długość i pojemność

Aby znaleźć odpowiedni rozmiar deski, musisz wziąć pod uwagę dwa kluczowe aspekty - pojemność i długość. Pojemność (w litrach) pokazuje możliwość deski utrzymania się na wodzie z określonym ciężarem, obliczona na podstawie twojej wagi. Im większa pojemność, tym większy ciężar jest stanie deska utrzymać. Początkujący powinni szukać desek z większą pojemnością, aby mieć większą stabilność i wyporność.

Kolejnym krokiem jest określenie długości. Długość (mierzona w stopach i calach - np. 10’8’’ oznacza 10 stóp i 8 cali) zależy od rodzaju deski, jaki wybrałeś (surf, flatwater, allround, race) i twojej wagi. Dłuższe deski są szybsze i bardziej stabilne, natomiast krótsze bardziej zwrotne. W każdym wypadku upewnij się, że wybrana deska jest odpowiednia do twojej wagi. Zazwyczaj każdy produkt i producent posiadają swoje własne rekomendacje w aspekcie stosunku waga/długość.

3. Deska pompowana czy twarda?

Kupując deskę SUP masz wybór pomiędzy deską twardą lub pompowaną. Deski twarde są wykonane z różnych materiałów, jak pianka, włókno szklane, kevlar, drewno i plastik. Najbardziej popularną konstrukcją twardych desek jest pianka, pokryta materiałem epoksydowym i włóknem szklanym. Sprawia to, że są trochę bardziej delikatne w porównaniu do desek pompowanych.

Deski pompowane SUP są wykonane z warstw plastiku PVC z tkanymi włóknami łączącymi dolną i górną warstwę, tzw. konstrukcja drop-stitch. Łatwiej je przenosić i nie wymagają wiele miejsca do przechowywania, lecz jednocześnie są dość sztywne. Co więcej, deski pompowane (iSUP) są bardzo wytrzymałe w porównaniu do twardych desek i idealne dla początkujących. Możesz sprawdzić zalety obu typów desek w tabeli poniżej.

4. Wiosło

Gdy mówimy o SUP, to nie możemy pominąć wiosła, które jest niezbędnym elementem wyposażenia. Wiosło składa się z uchwytu, trzonka i pióra. W trakcie wyboru wiosła najważniejsza jest jego długość i rozmiar pióra.

Aby łatwiej zrozumieć rozmiar pióra porównaj je do przerzutek w rowerze. Jeśli chcesz dłużej jechać, wybierasz niższą przerzutkę, która nie jest tak ciężka i daje ci moment obrotowy. Natomiast, gdy potrzebujesz prędkości i przyspieszenia, wybierasz wyższą przerzutkę. Jest bardziej męcząca, lecz natychmiast dostajesz mocnego "kopa". Taka sama sytuacja jest z piórami w wiosłach SUP. Większe pióra dają mocniejsze ruchy wiosłem, odpychające więcej wody i zwiększające efektywność wiosłowania. Są preferowane do surfowania po falach, gdyż dają stabilność i mocne odepchnięcia, gdy wiosłujesz w celu złapania fali. Mniejsze pióra są bardziej odpowiednie dla desek touring oraz allround, gdzie wiosłujesz przez dłuższe okresy czasu. Pióra małe lub średnie są dobre dla początkujących, gdyż nie wymagają tak dużej siły.

Długość wiosła jest determinowana przez rodzaj deski SUP, jaką wybrałeś i twoim wzrostem. Wiosło powinno być zawsze wyższe od ciebie, ilość cali dodanych do twojego wzrostu zależy od rodzaju SUPingu. Na przykład, jeśli pływasz na desce surf SUP, możesz dodać około 7 cali. Natomiast przy desce race możesz dodać do 11 cali. Jeśli chcesz używać swojej deski do surfingu i do pływania na spokojnych wodach, to albo powinieneś kupić dwa wiosła albo jedno o regulowanej długości, szczególnie przydatne, jeśli chcesz korzystać ze swojej deski SUP wspólnie z rodziną lub przyjaciółmi.

Jak wspomniano powyżej, możesz kupić wiosło stałe (jednoczęściowe), które jest przeznaczone do określonego rodzaju paddlingu i zazwyczaj stosowane przez zaawansowanych użytkowników, którzy mają jasno określone preferencje. Wiosła regulowane są 2- oraz 3-częściowe, te drugie są głównie stosowane z pompowanymi deskami SUP.

5. Finy (płetwy)

Na koniec, fin na desce SUP pozwala dopasować charakterystykę pływania. Główna zasada jest podobna do tej odnoszącej się do samej deski: większy i szerszy fin zapewnia większą stabilność, natomiast mniejszy fin poprawia zwrotność.

Fin zazwyczaj można usunąć i z łatwością wymienić. Istnieje wiele możliwych zestawów, główne typy to:

Pojedynczy fin - nie spowalnia deski zbyt mocno w czasie wiosłowania (ze względu na wagę i większe tarcie powierzchni wody). Zestaw taki jest dobry do pływania po spokojnych wodach;
Zestaw 3-fin znany również jako zestaw thruster, zapewnia dobrą kontrolę nad deską na spokojnej wodzie jak w trakcie surfingu. Wszystkie trzy finy są zazwyczaj prawie takiej samej wielkości;
Zestaw 2+1 również zawiera trzy finy, lecz fin środkowy jest dużo większy od dwóch bocznych finów. Taki zestaw jest preferowany w surf SUPingu.

Pompowane deski SUP również mogą posiadać każdą z wyżej wymienionych konfiguracji finów. Jedyną różnicą jest to, że są to odczepialne, pół sztywne finy lub giętkie, gumowe finy przymocowane do deski. Możesz również pływać na pompowanych deskach bez finów, jeśli chcesz pływać z wolnym prądem rzeki oraz po płyciznach.

Podsumowując, ogólne zasady, które należy rozważyć przed kupnem deski SUP: